Restaurering av tørka i Viga

Museumsgarden Viga er Ryfylkemuseet sitt museumsanlegg i Hjelmeland kommune.  Tunet blei etablert på noverande stad i utskiftanga i 1821. Det var i bruk fram til 1955 då eigaren bygde nytt stovehus i utkanten av tunet. Løa var i bruk fram til 1970-talet. Det har vore museumstun sidan 1970. Museumsgarden består av stovehus, folgehus, løe, eldhus, stabbur, do og maskinhus. Ved sjøen er der naust, og borte ved bekken står det eit kvernhus og ei tørke. Det er ein typisk bygningsmasse for ein normalt stor gard i Ryfylke, og bygningane representerer den lokale byggeskikken med sine stavreiste (grind) uthusbygningar og hellelagde tak. Gode studieobjekt. Frå 2009 og fram til i dag har museet gjort omfattande restaurering av bygningane, så nær som kvernhuset og tørka. I mellomtida er tørka rast saman. Det er denne me no vil bruka som læreobjekt for studentane i teknisk bygningsvern. Målet er å restaurera bygningen.

Tørka
Tørka er bygd med to reis, der stavane står på hanstein og stabbesteinar. Det er gjort oppmåling av plan i 1973 av Stein Schjelle. Ryfylkemuseet har ikkje gjort nærare dokumentasjon av bygningen, men mest sannsynleg er det ein lokal, tradisjonell stavkonstruksjon med 4 stavar bunde saman med slinder til 2 reis, og stiva av med kroband. Reisa er bunde saman i lengderetning med stavlegjer. Avstivinga her er truleg frå stav til stav. Sperra kvilar på stavlegja med hakk. Taket er tekka med teglstein på eine sida, og bølgeblekk på andre sida. Ho kan ha vore tekka med heller tidlegare. Her er ståande kledning med over- og underliggande ukanta bor i fallande breidder.

Innreiinga var inntakt, og vil truleg vera muleg å restaurera på bakgrunn av funn på staden og oppmålingsteikninga til Schjelle.

Tema for samlingane og organisering
Instruktør:         Tradisjonshandverkar Mangor Bårdsen
Prosjektleiar:     Bygningsantikvar på Ryfylkemuseet Grete Holmboe
Hjelparar:          Grunneigar Tor Helge Hegland
Museumshandverkar Kjell Johnsen
Lærling Ådne Fermann

Samlingsveke 1. 3. – 7.april 2017
Tilstandsvurdering, dokumentasjon, søk etter kjelder, verktøyspor og bruksspor, oppmåling. Plan for tiltak.

Samlingsveke 2. 8. – 12.mai 2017
Kopiering av delar av bygget, gjenreising og fullføring.
Øksing av nye delar. Tilpassing av gamle delar. Montering i Viga.
Bordkledning. Taktro og taktekking.
Stad: Ryfylkemuseet sin stålhall på Sand.
Montering i Viga.

For meir informasjon: Grete Holmboe 48001359 eller grete.holmboe@ryfylkemuseet.no